Bên cạnh một chế độ sinh hoạt hợp lý, tránh stress, căng thẳng làm ảnh hưởng đến thai nhi, thì dinh dưỡng trong lúc mang thai là yếu tố đặc biệt quan trọng.
Phụ nữ mang thai nên ăn gì?
Phụ nữ khi mang thai nên cân nhắc và lựa chọn thực phẩm an toàn cho thai nhi cũng như cho sức khỏe của mẹ. Một chế độ ăn uống đủ dinh dưỡng cho mẹ thì bé khi chào đời cũng đủ dinh dưỡng và khỏe mạnh hơn.
Theo đó, để đảm bảo dinh dưỡng, các bà mẹ cần cung cấp đủ các chất sau:
- Chất đạm hay còn gọi là protein: chất đạm thường có nhiều trong thịt, cá, trứng, sữa, các loại đậu đỗ… giúp phát triển các tế bào mô của thai (bao gồm cả tế bào não), giúp cho tuyến vú và mô tử cung của mẹ phát triển suốt thai kỳ, đồng thời tăng thể tích tuần hoàn của mẹ. Phụ nữ mang thai tháng đầu cần bổ sung thêm 10 -18 g protein mỗi ngày (tương đương 50-100 gr thịt cá tùy loại, 100-180 gr đậu hũ, hay 1-2 ly sữa mỗi ngày).
- Chất sắt: thường có nhiều trong thịt, gan, tim, rau xanh và các loại hạt… nhằm giúp tăng thể tích máu và phòng ngừa bà mẹ bị thiếu máu. Phụ nữ mang thai tháng đầu tiên cần bổ sung thêm ít nhất 15 gr sắt mỗi ngày.
- Canxi: Có nhiều trong sữa, trứng, tôm, cua, cá, rau xanh, đậu đỗ… giúp hệ thần kinh hoạt động tốt và giúp xương, răng phát triển. Việc các phụ nữ mang thai cung cấp thiếu canxi thì sau khi sinh em bé, bé có khả năng bị suy dinh dưỡng và xương phát triển yếu, còi xương.
- Acid folic (vitamin B9): Giúp giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh cho trẻ, tật nứt đốt sống trong bào thai. Các bà mẹ nên ăn các loại rau xanh có màu đậm như rau muống, cải xanh, súp lơ xanh, cải bó xôi, ngũ cốc hoặc một số loại hạt như vừng, lạc… thường có nhiều vitamin. Ngoài ra trong thịt gia cầm và nội tạng động vật như gan, tim cũng có rất nhiều acid folic…
- Vitamin D: Thường có chủ yếu trong trứng, sữa và ánh nắng mặt trời vào ban mai. Ngay từ trong bào thai, bé cần phát triển hệ xương và hình thành mầm răng sữa, vì vậy ngoài việc bổ sung thực phẩm nhiều canxi, người mẹ phải kết hợp phơi nắng để tăng cường vitamin D giúp hấp thu canxi tối ưu. Các bà mẹ mang thai tháng đầu nên thường xuyên tắm nắng vào mỗi buổi sáng khoảng 15 phút.
- Vitamin C: Giúp hỗ trợ phát triển xương sụn, cơ và mạch máu cho bào thai, tạo bánh nhau bền chắc. Nó cũng là một chất chống oxy hóa giúp người mẹ tăng cường sức đề kháng. Vitamin C có nhiều trong các loại rau xanh, trái cây như cam, ổi… Nên việc thường xuyên ăn trái cây và rau xanh là việc hết sức cần thiết cho thai phụ.
Các loại thực phẩm phụ nữ mang thai cần tránh
Không phải bất cứ thực phẩm nào cũng có thể ăn, nhất là trong quá trình thời kì mang thai ba tháng đầu. Bởi nguy cơ sẩy thai rất cao, nên các chị em phải chú trọng trong việc ăn uống, sinh hoạt và giữ gìn sức khỏe thật tốt. Bên cạnh những thực phẩm giàu dưỡng chất cần bổ sung thì phụ nữ mang thai cũng nên tránh các loại thực ăn như:
- Các loại cá có chứa thủy ngân: Như cá ngừ, cá mập, cá kiếm... Mẹ bầu cũng nên tránh xa vì hàm lượng thủy ngân trong cá sẽ gây ra những tổn hại đến hệ thần kinh của thai nhi.
- Tránh ăn quả đã lên mầm, các sản phẩm chưa triệt trùng.
- Đu đủ xanh, cua, ba ba, dứa, rau sam, rau ngót, táo mèo, đồ uống có chứa caffein, gan động vật… Những thực phẩm này sẽ gây ra sự co bóp mạnh ở tử cung và những ảnh hưởng khác làm tăng nguy cơ sẩy thai rất nguy hiểm nên mẹ bầu cần tuyệt đối tránh.
- Rượu, bia và các loại đồ uống có cồn khác: Bởi vì chúng sẽ nhanh chóng thâm nhập vào thai nhi qua nhau thai khiến bé khi sinh ra chậm phát triển về cả trí tuệ và thể chất, gặp các vấn đề về hành vi, khiếm khuyết về tim và khuôn mặt, tâm sinh lý.
- Không nên tự ý mua, uống thuốc chữa bệnh khi mang thai. Bởi vì có nhiều loại thuốc uống vào nhanh lành bệnh, an toàn cho mẹ nhưng lại gây nguy hại cho thai nhi, do đó khi bị bệnh cần đến bác sỹ để được hướng dẫn điều trị phù hợp, tuyệt đối không được tự kê đoan cho bản thân khi chưa hỏi ý kiến bác sỹ.
- Không hút thuốc lá và sống trong môi trường có khói thuốc: Trong thuốc lá có chứa chất nicotine và nhiều chất độc hại nguy hiểm khác. Nếu trong thời kỳ mang thai mà mẹ bầu hút thuốc lá hay tiếp xúc với môi trường có nhiều khói thuốc sẽ làm tăng nguy cơ sẩy thai, sinh non, em bé sinh ra sẽ bị nhỏ cân, sức khỏe yếu, sức đề kháng kém, dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, hen suyễn đồng thời làm giảm chất lượng của sữa mẹ.